Nikolaos Arvanitidis

3 minute read

Green minerals

Η αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρώπης είναι αποτέλεσμα ενός πολύ καλά οργανωμένου, συνεκτικά δομημένου και απόλυτα ορθολογιστικού σχεδίου. Στην βάση συγκεκριμένων επιλογών, τομεακών προτεραιοτήτων και ιεραρχιμένων στόχων αναζητά και επιδιώκει την ευημερία των ευρωπαίων πολιτών. Σε ένα πρώτο στάδιο πολιτικών αποφάσεων τέθηκαν τα θεμέλια με τις συνθήκες του Γκαίτεμποργκ για την διαμόρφωση όρων βιώσιμης ανάπτυξης, της Λισσαβόνας για αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης στο πλαίσιο εφαρμογής καινοτόμων τεχνολογιών βιομηχανικής παραγωγής, και της Βαρκελώνης για την δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου έρευνας και διπλασιασμό των σχετικών κονδυλίων. Σε ένα δεύτερο στάδιο την σκυτάλη πήρε ο νομοπαρασκευαστικός υπηρεσιακός μηχανισμός της Ένωσης που ανέλαβε, με την θεσμοθέτηση κατάλληλων κανονιστικών Οδηγιών (π.χ. Οδηγίες για τα Νερά, τα Εδάφη, τα Απόβλητα κ.ά.), γνωμοδοτικών Εγκυκλίων(π.χ. Στρατηγική για Βιώσιμη Χρήση των Φυσικών Πόρων) και άλλων θεματικών Πρωτοβουλιών (π.χ. Πρωτοβουλία για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες-ΟΠΥ), να μετατρέψει τις αρχικές πολιτικές αποφάσεις σε διαδικαστικά και εποπτικά εργαλεία «καθημερινού» ελέγχου και πρακτικής. Σε ένα τρίτο στάδιο το θεσμικό πλαίσιο υιοθετείται και εναρμονίζεται εξειδικευμένα σε επιμέρους αναπτυξιακούς τομείς μέσα από επιτελικές τεχνολογικές πλατφόρμες( π.χ. Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρμα για Βιώσιμες ΟΠΥ) και πρωτόκολλα χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων με αιχμή του δόρατος το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, 2007-20013. Στον πυρήνα όλων των προαναφερόμενων εξελίξεων βρίσκεται το δικαίωμα όλων των ευρωπαίων για απασχόληση και ποιοτικό περιβάλλον. Στην περίπτωση αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου η λειτουργία της μεταλλευτικής βιομηχανίας προσαρμόζεται, αναφέρεται και υποχρεώνεται συγκεκριμένα στην αυστηρή τήρηση των νέων περιβαλλοντικών και κοινωνικο-οικονομικών απαιτήσεων και συνθηκών. Για παράδειγμα η Οδηγία για τα Μεταλλευτικά Απόβλητα περιγράφει και καθορίζει ακριβώς την διαδικασία και τις προδιαγραφές χωροθέτησης, κατασκευής και στεγανοποίησης του χώρου απόθεσης. Η καταλληλότητα του χώρου σε σχέση με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των αποβλήτων εγγυώνται την ασφαλή διαχείρισή τους. Προβλέπεται ακόμη η εγκατάσταση δικτύου συστηματικής παρακολούθησης των παράπλευρων φυσικών αποδεκτών (π.χ. νερά, εδάφη), η υλοποίηση βέλτιστων μεθόδων και τεχνικών αποκατάστασης και η προτροπή για την αξιοποίηση των αποβλήτων στην πλήρωση εξορυγμένων τμημάτων του μεταλλείου. Για την παρακολούθηση της γεωτεχνικής συμπεριφοράς των γεωλογικών σχηματισμών τόσο στα υπόγεια όσο και στο επιφανειακό περιβάλλον των μεταλλείων χρησιμοποιούνται εξοπλισμός και επιστημονικές μέθοδοι που είναι αποδεκτές και βρίσκουν κοινή εφαρμογή σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Εχοντας εξασφαλίσει την βιώσιμη λειτουργία της μεταλλευτικής βιομηχανίας η Ε.Ε. με την νέα Πρωτοβουλία για τις Ευρωπαϊκές ΟΠΥ επαναφέρει στο επίκεντρο του αναπτυξιακού ενδιαφέροντος την αξιοποίηση τους προς όφελος της απασχόλησης και της ποιότητας ζωής των πολιτών. Βασικό ζητούμενο είναι η απεξάρτηση της Ένωσης από εξωευρωπαϊκές πηγές ορυκτών, η εκμετάλλευση των ευρωπαϊκών κοιτασμάτων και η τόνωση της περιφερειακής οικονομίας. Και ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες συντάσσονται με τις εξελίξεις αυτές, ενισχύουν το παραγωγικό τους δυναμικό και αυξάνουν την απασχόληση, στην Ελλάδα οι μεταλλευτικές δραστηριότητες βάλλονται και εμποδίζονται ποικιλοτρόπως στην βάση ατεκμηρίωτων αναλύσεων και σεναρίων μυθοπλασίας. Η κινδυνολογική προσέγγιση που επιχειρήται δεν έχει καμμία σχέση με την πραγματική σημασία και ερμηνεία των επιστημονικών δεδομένων, αλλά και τον αποτελεσματικό έλεγχο των επιπτώσεων που επιτυγχάνεται με την εφαρμογή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και των περιβαλλοντικών πολιτικών που αφορούν στην μεταλλευτική βιομηχανία.